Samen staan we sterker.
– Tapan Mandal, kleinschalige theeteler in India
Samen groeien: het verhaal van een theeteler en zijn gemeenschap
Wist je dat kleinschalige theetelers meer dan de helft van alle thee in India produceren?
Toch is het leven van deze boeren niet makkelijk: ondanks India’s positie als op één na grootste theeproducent ter wereld, hebben ze dagelijks te maken met uitdagingen die hun inkomen onder druk zetten.
Tapan begon in 2002 met het verbouwen van thee, na een periode van werkloosheid na zijn studie. Op zijn kleine plantage in het dorp Purba Harmati, in de regio Maynaguri in West-Bengalen, werken Tapan en zijn team hard om de theeplanten met zorg te onderhouden.
Het resultaat? Een prachtig, groen landschap dat barst van leven.
“Ik heb deze boerderij van mijn vader geërfd en ze betekent ontzettend veel voor me,” vertelt Tapan. “Maar eerlijk is eerlijk: het is ook vaak een bron van stress geweest.”
Tapan en zijn gezin van 7 zijn voor hun inkomen bijna volledig afhankelijk van hun theeplantage van ruim 3 hectare. Maar makkelijk was het allerminst.
“De prijzen van kunstmest en andere middelen schoten omhoog,” vertelt Tapan. “En ik was afhankelijk van tussenhandelaren om mijn theebladeren te verkopen. Waar mijn bladeren uiteindelijk belandden, wist ik nooit. Onderhandelen over een eerlijke prijs zat er niet in. Dat zat me enorm dwars.”
Alsof het nog niet lastig genoeg was, kreeg Tapan op zijn boerderij ook te maken met een tekort aan arbeidskrachten, hardnekkige plagen én de gevolgen van klimaatverandering. Maar toen hij zich aansloot bij de Jai Jalpesh Self-Help Group – een lokaal collectief van kleine theeboeren – veranderde alles. Het hielp hem zijn positie in de waardeketen te verbeteren.
“Als groep kunnen we materialen inkopen tegen lagere prijzen en we hebben toegang tot leningen,” vertelt Tapan. “Ik kon daardoor bijvoorbeeld een lening afsluiten om een modern irrigatiesysteem te installeren. Dat heeft een wereld van verschil gemaakt.”
Meer controle en een eerlijke prijs
Dankzij de gezamenlijke inkoop en het gebruik van betere landbouwmethoden, wist Tapan zijn uitgaven aan meststoffen en chemicaliën in 2024 met 18% te verlagen. Maar misschien nog wel belangrijker: hij was niet langer overgeleverd aan tussenhandelaren. In 2013 richtte het collectief, met steun van de Tea Board of India, hun eigen theefabriek op. Zo kregen boeren als Tapan eindelijk meer controle over én een eerlijke prijs voor hun thee.
We leveren de bladeren nu rechtstreeks aan de fabriek.
– Tapan Mandal, kleinschalige theeteler in India
De toekomst in eigen handen
Sinds 2019 helpt Solidaridad de Jai Jalpesh-groep en boeren zoals Tapan om hun toekomst in eigen handen te nemen met een aanpak die echt verschil maakt:
👉 Slim samenwerken: Boeren worden georganiseerd op basis van hun productie en de afstand tot de dichtstbijzijnde theefabriek (binnen 1 tot 5 kilometer). Dat betekent minder transportkosten, minder reistijd en meer tijd om zich te focussen op wat echt telt: het telen van goede thee.
👉 Eerlijkheid en transparantie: Dankzij nieuwe traceerbaarheidstools weten boeren precies waar hun bladeren terechtkomen. Dat geeft niet alleen meer inzicht in de keten, maar helpt ook om eerlijke prijzen voor hun harde werk af te dwingen.
“We weten precies welk soort bladeren elke teler levert. Degenen die bladeren van hoge kwaliteit produceren, krijgen betere prijzen,” zegt Bangshidhar Roy, theeteler en bestuurslid van de Jai Jalpesh-fabriek. Dankzij deze aanpak is het collectief in de afgelopen jaren gegroeid tot 523 leden.
Video: De vereniging van theetelers in India
De kracht van samenwerking
“Hoewel de voordelen groot zijn, zijn er problemen die we niet alleen kunnen oplossen. Daarom sluiten onze groepen zich aan bij grotere organisaties, zoals die van Bijoy Gopal Chakraborty,” zegt Tapan.
Bijoy Gopal Chakraborty, zelf theeteler, is voorzitter van de Confederation of Indian Small Tea Growers’ Associations (CISTA), een organisatie die momenteel 229.526 kleine theeboeren in India vertegenwoordigt. CISTA werkt samen met Solidaridad in het RECLAIM Sustainability! programma om de positie van deze boeren te versterken. Verenigingen zoals CISTA bieden boeren toegang tot waardevolle landbouwkennis en geven ze een grotere stem in het beïnvloeden van overheidsbeleid en in onderhandelingen met andere belangrijke spelers in de sector.
“Wanneer collectieven ons vertellen over hun problemen, gaan we samen met de vereniging om de tafel zitten om tot concrete oplossingen te komen,” zegt Bijoy Gopal Chakraborty, voorzitter van CISTA.
“Vervolgens sturen we onze aanbevelingen naar de overheid en delen we ze zelfs op internationaal niveau via de Asia Tea Alliance – een samenwerkingsverband van theeorganisaties uit 6 grote theeproducerende en -consumerende landen in Azië, samengebracht door Solidaridad.”
“Door de veranderingen in het klimaat komen plagen steeds vaker voor, wat leidt tot enorme financiële verliezen voor de boeren. Daarom hebben we een van onze belangrijkste aanbevelingen ingediend: een oogstverzekering, als vangnet voor de telers,” voegt Bijoy toe.
In samenwerking met CISTA heeft Solidaridad uitgebreide beleidsaanbevelingen opgesteld voor theetelers en deze ter goedkeuring voorgelegd aan de Indiase overheid. Als gevolg heeft de Indiase regering de Tea Board of India gevraagd een plan op te stellen om ervoor te zorgen dat boeren een eerlijke prijs voor hun thee krijgen.
Om de ondoorzichtigheid van de huidige theeleveringsketens te verminderen, neemt de regering ook maatregelen om de rol van tussenpersonen – die tussen ongeorganiseerde boeren en de fabrieken staan – beter te reguleren. De invoering van traceerbaarheid heeft al een positieve invloed gehad, doordat het boeren in staat stelt om hun kwaliteit te verbeteren en hogere prijzen voor hun thee te krijgen.
Ook heeft CISTA gepleit voor de opname van kleine theetelers in verschillende ondersteuningsprogramma’s, van gewasbescherming tot inkomensondersteuning, die hen kunnen helpen om beter bestand te zijn tegen marktschommelingen en tegelijkertijd het gehele productieproces te verbeteren.
Door samen te werken, kunnen we grotere problemen aanpakken, zoals overheidsbeleid en regelgeving.
– Tapan Mandal, kleinschalige theeteler in India
“Tegen het einde van 2025 wil het RECLAIM Sustainability! programma zorgen voor een meer inclusieve, eerlijke en duurzame theesector,” vertelt Ramanand Tiwari van Solidaridad Azië. “Om blijvende voordelen te waarborgen, helpen we kleine theetelersverenigingen sterker te worden, ondersteunen we de oprichting van telerscollectieven en zetten we ons in voor beleidsveranderingen.”
Theeteler Tapan is optimistisch over de toekomst.
“Ik hoop dat de regering de aanbevelingen waar Solidaridad en CISTA aan hebben gewerkt, snel zal uitvoeren. Samen hebben we al zoveel bereikt – veel meer dan we ooit alleen hadden kunnen doen.”