Echte thee en kruidenthee

De diversiteit in thee is eindeloos. In de supermarkt zijn de schappen gevuld met tientallen soorten. Ga je naar een theespeciaalzaak dan heb je al snel de keuze uit honderden soorten thee. Het is belangrijk om onderscheid te maken tussen echte thee (van de plant Camellia sinensis) en kruidenthee die van tientallen verschillende grondstoffen wordt gemaakt. De bekendste kruidenthee wordt getrokken van munt, gember of rooibos. Op deze pagina hebben we het verder niet over kruidenthee. 

Thee is na water de populairste drank ter wereld en kent ook eindeloos veel variëteiten. Zwarte, groene, witte en gele thee worden allemaal gemaakt van het blad van dezelfde theestruik. Thee wordt vooral geproduceerd in Azië en Afrika. Grote thee-veilingen in India, Sri Lanka, Bangladesh, Kenya, Malawi en Indonesië verkochten in 2017 1,38 miljoen ton thee. Dat is driekwart van de wereldhandel in thee.

Een flinke mok thee kost maar 1 cent, een kopje de helft

Nederland heeft geen theecultuur zoals de Britten of de Chinezen die wel hebben. Er wordt dan ook veel laagwaardige thee verkocht in Nederland. Een pak Pickwick engelse thee met 40 zakjes van 4 gram wordt al verkocht voor €1.67. Als je van zo’n zakje een liter thee zet, kost een flinke mok thee maar 1 cent en een kopje de helft (exclusief de kosten voor warm water). Als je het zakje opent zit er een poederachtige thee in van lage kwaliteit. En dat proef je. Theekenners trekken er hun neus voor op. Wat voor Pickwick geldt is ook waar voor de goedkoopste thee van Lipton en de eigen merken van supermarkten. Veel zakjes zwarte thee worden daarom ‘opgeleukt’ met natuurlijke of kunstmatige toevoegingen zoals citrus, bosvruchten of specerijen. Die camoufleren de slechte kwaliteit van de thee.

Lage prijzen veroorzaken veel problemen

De slechte kwaliteit van veel thee op de Nederlandse markt heeft alles te maken met de prijzen die worden betaald. Op de grote theeveiling in Mombassa in Kenya werd in 2015 nog 3 euro per kilo thee betaald, inmiddels is de prijs in 2021 ver onder de twee euro gezakt. Alleen al een theeplukker is anderhalf tot twee uur bezig om genoeg groene theeblaadjes te plukken voor een kilo thee zoals die op de veiling wordt aangeboden. Die blaadjes gaan in grote zakken naar de fabriek voor verwerking tot zwarte thee en vervolgens naar de veiling. En dan hebben we het nog niet gehad over al het werk dat de boer heeft verzet voordat de blaadjes kunnen worden geplukt. De lage prijzen en kwaliteiten zijn een kernprobleem in de theeproductie, waardoor de meeste theeboeren en -plukkers in Afrika en Azië in armoede leven. En zoals altijd is dat de oorzaak van veel andere problemen.

Koop kwaliteitsthee

Goede thee verstoppen de theepakkers niet in zakjes en wordt meestal als losse thee verkocht. Er gaat een wereld van smaken voor je open als je kiest voor kwaliteit. En dat is niet zo gek, want de theecultuur kent een duizenden jaren oude traditie met fantastische variaties en smaken. 

Wil je dus bijdragen aan duurzame theeproductie, ga dan voor kwaliteitsthee. En dat hoeft niet uit een porseleinen kopje met opgeheven pink; voor maar 9 cent heb je al een krachtige mok kwaliteitsthee. Simon Levelt adviseert voor de beste smaak om meer thee te gebruiken: 2 gram per mok. Die kost dan 9 cent en een kopje de helft. Nog steeds spotgoedkoop in vergelijking met andere dranken. En het resultaat is onvergelijkbaar: qua smaak en de manier waarop de thee wordt geproduceerd.

Voor kwaliteitsthee ga je naar een theespeciaalzaak. In de meeste steden is er wel een. Ook online kun je goed losse kwaliteitsthee kopen. Een theespeciaalzaak met tientallen winkels in Nederland is Simon Levelt. Zij hebben al lange tijd aandacht voor duurzame productie bij de inkoop. Zij verkopen bijvoorbeeld 100 gram losse biologische Engelse Melange voor  €4,60. Het zijn herkenbare zwarte theeblaadjes van goede kwaliteit. 

Thee wordt ook verkocht met het Fair Trade, biologisch of Rainforest Alliance keurmerk. Gewoon bij de supermarkt om de hoek. Hoewel niet alle thee onder die keurmerken van betere kwaliteit is, mag je er van uitgaan dat er meer aandacht is voor de manier waarop die thee is geproduceerd. Bij FairTrade en Biologisch wordt meestal ook een betere prijs betaald. Thee met een van deze keurmerken is dus een duurzamere keuze dan een vergelijkbare kwaliteit zonder keurmerk. 

Voorbeelden van theemerken die gebruik maken van keurmerken zijn:

Kom in actie!

  • Koop kwaliteitsthee, die is veel rijker van smaak en de boeren kunnen er meestal iets beter aan verdienen.
  • Vraag in de winkel of online naar de herkomst van de thee en of die duurzaam geproduceerd is. Spreek ze aan op sociale media of bel hun servicelijn.
  • Als je de keuze hebt, kies dan voor een kwaliteitsthee met keurmerk zoals biologisch, Fairtrade of Rainforest Alliance.
  • Teken de petitie voor een wet die duurzaam en verantwoord ondernemen verplicht maakt. 
  • Steun ons werk met kleinschalige theeboeren en voor eerlijke handel met een gift.
  • Deel deze pagina met je vrienden via e-mail en op sociale media.

Word ook solidair

Wil jij ook dat alle thee in de winkel wordt gemaakt in solidariteit met mens, milieu en toekomstige generaties? Teken nu ons manifest!

Teken ons manifest

Wat doet Solidaridad in thee?

Wereldwijd werken zo’n 13 miljoen mensen in de thee-industrie waarvan 9 miljoen kleinschalige theeboeren. Zo’n 80% van de thee komt uit vier landen: India, Kenia, China en Sri Lanka (Ceylon). Voor deze landen en de boeren en theeplukkers en hun gezinnen is de theeproductie een belangrijke bron van inkomsten. Thee wordt al vele eeuwen lang op zeer verschillende manieren verwerkt en grofweg ingedeeld in vier kleuren: zwart, groen, wit en geel. Ongeveer 70% van de mondiale theeproductie komt van kleinschalige theetuinen. Kleinschalige theeboeren kampen in veel landen met forse problemen door klimaatverandering en de lage prijzen die ze voor hun thee krijgen. 

Solidaridad werkt in India met ongeveer 60.000 kleinschalige theeboeren om de kwaliteit en productie te verbeteren onder andere door efficiënt gebruik van kunstmest en bestrijdingsmiddelen. In Kenia wordt gewerkt aan klimaatslimme teelt zoals boslandbouw. De boeren zijn daardoor minder kwetsbaar voor de gevolgen van klimaatverandering. 

Steun theeboeren direct

Kies thee met een keurmerk

Thee met een FairTrade, biologisch of Rainforest Alliance keurmerk is altijd een duurzamere keuze dan thee zonder keurmerk. 
Onze projecten over duurzame consumptie