La Sierra is een klein stadje in Colombia, op twee uur rijden van Popayán. Hier wonen Diego en Yulieth met hun zoon op hun plantage Limasol. De plantage ligt enigszins verscholen tussen citrusbomen en palmbomen. De familie bewerkt dit stuk land al twaalf jaar – in totaal is het drie hectare. Van deze drie hectares is één hectare beplant met 4.600 koffiestruiken, terwijl de overige twee hectares beschermd bosgebied is.
Diego en Yulieth doen mee met het project ‘Van klimaatslachtoffers naar klimaathelden’. Ze hebben geïnvesteerd in schaduwbomen en volgden trainingen over de verzorging ervan. Technici van Solidaridad hebben de grond van Diego en Yulieth opgemeten. Met deze data konden ze zich registreren op Acorn.
Nu krijgen ze voor het eerst betaald voor hun inspanningen. Het bedrag blijkt hoger te liggen dan verwacht: door 26 ton CO2 vast te leggen in bomen op hun 3 hectare grond hebben ze $ 520 verdiend!
Hogere prijs dan verwacht
Bij de start van het project berekenden we hoeveel boeren zouden gaan verdienen aan het overschakelen op klimaatslimme landbouw. Naast de verkoop van carbon credits worden de verbeterde koffieoogst en de verkoop van fruit van de schaduwbomen (zoals mango’s) meegerekend. We verwachtten dat boeren per credit €20 zouden verdienen. Inmiddels is door de vraag naar compensatiemogelijkheden van hoge kwaliteit. Daardoor is de prijs gestegen tot maar liefst €31. Boeren ontvangen 80% van de verkoopprijs, dus een hogere prijs zorgt direct voor meer inkomen.
In het Colombiaanse departement Cauca hebben zich 1.200 kleine boeren geregistreerd op Acorn. Iets meer dan 50 van hen ontving symbolisch de eerste betaling tijdens een feestelijke cheque-uitreiking. Niet alleen ontdekten de boeren tijdens deze ceremonie hoeveel ze hadden verdiend, maar het was ook nadrukkelijk de bedoeling om hen een podium te geven. Solidaridad Colombia wil aandacht vragen voor het werk van deze boeren, die zich – onzichtbaar voor de buitenwereld – inspannen om klimaatverandering tegen te gaan. Om hen eer te betonen is er door Colombiaanse muzikanten een lied gecomponeerd met de titel “Asombráte”, dat zowel ‘zorg voor schaduw (sombra)’ betekent als een woordspeling is op op enerzijds “laat je verrassen”.
Doneer een boom
Wil jij ook een paar bomen bijdragen? Dat kan! Vanaf €5 kan een kleine boer – zoals Jesús in Colombia – beginnen met het planten van schaduw- en fruitbomen.
Kritiek op CO2-compensatie
De boeren in Cauca bewijzen dat het kán: CO2-compensatie waarbij daadwerlijk CO2 uit de lucht wordt gehaald, die permanent is, geverifieerd wordt en positieve sociale impact heeft. Via satellieten wordt de groei van de nieuwe bomen gemeten. Als de biomassagroei voldoende opname van koolstof aanduidt, worden er carbon credits gegenereerd die worden verkocht aan bedrijven die historische of onvermijdbare uitstoot willen compeseren. De methodologie achter de verkoop van de certificaten is gecertificeerd door Plan Vivo, een certificeringssysteem gespecialiseerd in landgebruik- en bosbouwprojecten voor kleine boeren.
De laatste maanden verschenen er kritische artikelen over CO2-compensatie in toonaangevende media. Deze kritiek is niet van toepassing op ons Klimaathelden project, maar er bestaan wel degelijk projecten die niet daadwerkelijk bijdragen aan het tegengaan van klimaatverandering. Zo zijn er herbebossingsprojecten die niet zorgen niet voor de aanplant van nieuwe bomen, maar die verwijzen naar ‘vermeden’ ontbossing. Hierbij wordt er dus geen nieuwe CO2 uit de atmosfeer gehaald, in tegenstelling tot bij het Klimaathelden-project.
In Colombia zijn bovendien partijen actief die boeren overtuigen om bomen te planten, maar de waarde van hun carbon credits af te staan. Doordat het concept van CO2-compensatie via boslandbouw voor de meeste boeren nieuw is, lukt het bedrijven om met een dergelijk oneerlijk voorstel voet aan de grond te krijgen. Daarom is het essentieel om snel grote aantallen boeren in te lichten over de waarde van hun werk. Via het Klimaathelden-project kunnen ze minimaal 20 jaar extra inkomsten verwachten: een dergelijke beloning mogen zij ook van andere partijen verwachten.
Cashew, avocado en sinaasappel
Op het land van Diego en Yulieth groeien nu zo’n 4.000 koffiestruiken en talloze schaduwbomen zoals acacia’s of sinaasappel- en avocadobomen. Hoewel in hun omgeving juist veel mensen geloofden dat schaduw slecht is voor de koffieteelt, waren Diego en Yulieth al snel overtuigd van het nut van bomen. ‘De schaduwbomen helpen ons enorm,’ vertelt Diego. ‘Ze helpen ons er bijvoorbeeld voor te zorgen dat de grond altijd een bepaalde vochtigheidsgraad heeft en dat er geen aardverschuivingen plaatsvinden.’
De bomen leveren daarnaast voedingsstoffen voor andere planten en trekken nuttige insecten aan, verlagen op lokaal niveau de gemiddelde temperatuur en beschermen tegen felle zon en regen. Bovendien kunnen de cashews, mango’s en avocado’s verkocht worden op de lokale markt. Of opgegeten door de familie zelf, uiteraard.
Diego: ‘De CO2-certificaten en de opbrengsten die wij daarvan ontvangen, helpen ons enorm. Ze zijn een meerwaarde die we genereren naast de koffieproductie. Met dit geld kunnen we bijvoorbeeld kunstmest kopen of onze machines onderhouden. En ook kleine wensen kunnen wij vervullen, zoals het kopen van nieuwe schoenen of een uitstapje naar de stad.’
Solidaridad wil wereldwijd miljoenen kleinschalige boeren de kans geven om deel te nemen aan een Klimaathelden-project. Daarvoor zijn nog wel aanvullende fondsen nodig.