Het mes snijdt aan twee kanten
Het klopt dat er voor de productie van palmolie veel bomen zijn gekapt, vooral tussen 2005 en 2015 in Indonesië. Veel bedrijven en consumenten denken dat palmolie in de ban doen daarvoor de oplossing is, maar voor veel boeren is palmolie verbouwen juist een uitkomst. Het is een ontzettend efficiënt gewas, dat een groot deel van de wereld van plantaardige vetten voorziet op een relatief klein landoppervlak.
Onze palmolie-expert Marieke vertelt: “Voor kleinschalige boeren is palmolie dé bron van inkomsten. De oliepalm geeft elke twee weken(!) oogst: de boer kan de vruchten plukken waar de olie uit geperst wordt. Hierdoor hebben boeren met een relatief klein stuk land het hele jaar inkomen. Bij veel andere gewassen zoals maïs of soja is dat niet zo, en is er veel meer land nodig om hetzelfde te verdienen. Door die continue stroom van inkomsten kunnen boeren investeren in hun huis, voor hun gezin zorgen en uit armoede komen.”
Marieke Leegwater, palmolie-expert Solidaridad“Voor kleinschalige boeren is palmolie dé bron van inkomsten.”
Het beste alternatief voor palmolie is duurzame palmolie
Natuurlijk zijn er ook problemen in de palmoliesector, maar die lossen we niet op door producten met palmolie te vermijden. Want door een boycot zijn er alternatieven nodig die vaak helemaal niet duurzaam zijn. Daarom is het van groot belang om de palmolieproductie duurzamer te maken.
Om te weten welke producten duurzame palmolie bevatten, kun je naar het RSPO-keurmerk op de verpakking van het product kijken. RSPO staat voor de Ronde Tafel voor Duurzame Palmolie. Wanneer een product dit keurmerk heeft, betekent dit dat het voldoet aan een duurzamere productiestandaard. Milieu Centraal beoordeelt RSPO als 1 van de 12 topkeurmerken voor voeding.
“Helaas zie je nog steeds vaak dat mensen producten kopen waar helemaal geen palmolie meer in zit, omdat producenten en consumenten denken dat dit beter is voor het klimaat. Dit is eigenlijk een verkeerd beeld. Juist door producten met duurzame palmolie te kopen, met het RSPO-keurmerk, draag je bij aan verduurzaming. Wij zeggen altijd: het beste alternatief voor palmolie is duurzame palmolie”, aldus Marieke. Het keurmerk is lang niet altijd zichtbaar, maar ondertussen heeft 93% van de palmolie in Europa een RSPO-certificaat. Palmolie in de ban doen is dus echt niet nodig!
Welke rol speelt Solidaridad?
Solidaridad zet zich in om oliepalmboeren te leren om op een klimaatslimme manier tewerken, bijvoorbeeld met dit project in Indonesië. Zo kunnen boeren hun opbrengsten verhogen, zodat ze met hetzelfde stuk land een hoger inkomen hebben. Dan hoeven ze geen extra bomen te kappen. Dit doen we samen met Indonesische en Maleisische collega’s, omdat zij beter weten wat er daar nodig is. In dit project hebben de oliepalmboeren 13.300.000 vierkante meter bos beschermd.
Daarnaast zijn we bezig om RSPO-certificering inclusiever te maken voor kleinschalige boeren. We werken samen met grote bedrijven die investeren in certificering voor kleinschalige boeren. Hiermee nemen deze bedrijven verantwoordelijkheid voor hun aandeel in de productieketen.
Marieke Leegwater, palmolie-expert Solidaridad“Sinds 2015 is de ontbossing flink gedaald. Dat toont aan dat duurzame palmolie samen kan gaan met bosbehoud.”
Ook proberen we overheden te beïnvloeden. We willen dat overheden in producerende landen kleine boeren ondersteunen om op een duurzame manier palmolie te produceren. Maar ook in Europa is nog veel te winnen op politiek gebied. De nieuwe EU wetgeving tegen ontbossing leidt ertoe dat groepen boeren toch weer worden vergeten. Marieke: “Sinds 2015 is de ontbossing flink gedaald. Dat toont aan dat duurzame palmolie samen kan gaan met bosbehoud. Het is een hele goede ontwikkeling dat de EU actie onderneemt tegen ontbossing, maar we willen dat zij ook aan de kleine boeren denken.”
What’s next…?
Om kleinschalige boeren te blijven ondersteunen, is het belangrijk dat we duurzame palmolie de norm maken. Daarom moeten we het imago van palmolie rechtzetten. Als er op een product staat dat het palmolievrij is, klinkt het als een duurzame keuze. Maar vaak is dit misleidend, want dat is afhankelijk van het product waarmee de palmolie vervangen wordt – en dat is vaak geen duurzaam alternatief. Er is een kans dat er juist meer natuur is vernietigd voor dit product. Daarom roepen we je op om palmolie niet te boycotten, te letten op het RSPO-keurmerk en dit verhaal verder te vertellen!
Meer weten over palmolie? Bekijk onze Shop Solidair pagina met meer info en dingen die jij kunt doen om palmolie duurzamer te maken!