Boeren-gezinnen zijn het slachtoffer van lage prijzen op de wereldmarkt voor cacao. Vanaf september 2016 zijn de cacao-prijzen gedaald van gemiddeld $3000,- dollar tot een bedrag van $2000,- dollar per ton in 2017. De prijsdaling is veroorzaakt door overproductie op nieuwe plantages, die deels gelegen zijn in natuurreservaten in Ivoorkust en Ghana. Terwijl consumenten een korting krijgen van 2 cent op een reep chocola, blijven boeren arm en trekken de bossen in om hun inkomen te verhogen. Deze zorgwekkende conclusies komen naar voren uit de jaarlijkse Cacao Barometer 2018.

boerengezin in West-Afrika cacao aan het oogsten

De Cacao Barometer 2018, een onderzoek gesteund door een grote internationale groep maatschappelijke organisaties waaronder FNV, Hivos, OxfamNovib en Solidaridad, trekt alarmerende conclusies over de toestand in de cacaosector.

In een reactie stelt Isaac Gyamfi, directeur van Solidaridad in West-Afrika:“De schaal van de oplossingen die nodig zijn om echte verandering voor cacaoboeren te realiseren staat niet in verhouding tot de omvang van de problemen. De cacao-industrie, overheden en maatschappelijke organisaties moeten meer doen om de problemen aan te pakken. Cacao- en chocoladebedrijven besparen miljarden door de lagere cacaoprijzen, terwijl ze miljoenen spenderen in duurzaamheidsprogramma’s. Overheden van zowel producerende als consumerende landen hebben geen beleid om dit marktfalen te corrigeren.”

De cacaomarkt moet gecorrigeerd worden

Heske Verburg, directeur van Solidaridad in Europa voegt toe: “Een leefbaar inkomen voor boeren is de belangrijkste indicator voor een duurzame cacaosector. Overheden hebben de  verantwoordelijkheid om de markt te reguleren. Cacao- en chocoladebedrijven moeten manieren vinden om de waarde beter te verdelen over de verschillende spelers in de productieketen. Samen kunnen de bedrijven en overheden een leefbaar inkomen garanderen voor cacaoboeren.”

Naast het lage inkomen komt uit het onderzoek naar voren dat er waarschijnlijk een toename is van het aantal kinderen dat werkzaam is in de cacaoteelt, ondanks alle programma’s om kinderarbeid te voorkomen. Daarnaast produceren meer dan een miljoen mensen cacao in natuurreservaten en in beschermde bosgebieden. Ontbossing maakt mens en natuur nog kwetsbaarder voor de gevolgen van klimaatverandering en het draagt bij aan verhoging van de uitstoot van broeikasgassen.

Cacao - Keke Keukelaar

Modernisering van cacaoproductie is onderdeel van de oplossing

Solidaridad investeert in moderne landbouw en de middelen en diensten die boeren nodig hebben. Voorbeelden daarvan zijn programma’s als CORIP en MASO. Solidaridad traint boeren om efficiënter te produceren met minder schade voor mens en milieu en om behalve cacao ook andere gewassen te verbouwen om de economische afhankelijkheid van cacao te verminderen. Ook worden agrarische centra opgezet waar boeren terecht kunnen voor gereedschap en andere benodigheden, training en bankzaken. Dat is echter nog niet genoeg. Overheden moeten aan de slag met andere vormen van werkgelegenheid en de natuurgebieden beschermen door voorlichting en handhaving. Zo kan worden voorkomen dat boeren de bossen in trekken en het waardevolle bos kappen.