Zonder prijsverhoging cacao zijn duurzame initiatieven ineffectief

Het lijkt een simpele rekensom: meer vraag naar cacao betekent meer omzet en dus een hoger inkomen voor de cacaoboer. Maar zolang de prijs die zij ontvangen voor hun cacao niet meestijgt met de kosten van levensonderhoud en productie, verandert er effectief niets aan de armoede onder cacaoboeren. “En dat terwijl een leefbaar inkomen een mensenrecht is dat nooit ter discussie zou mogen staan”, vertelt Antonie Fountain van VOICE Network.

Uit de nieuwste Cacao Barometer, ontwikkeld door het VOICE netwerk, blijkt dat armoede onder boeren een drijvende kracht is achter zaken als ontbossing en kinderarbeid. Het rapport stelt bovendien dat zonder een significante stijging van inkomsten voor boeren, de milieu- en sociale schade de komende jaren verder zal toenemen in Ghana en Ivoorkust, de grootste cacaoproducerende landen ter wereld. 

“Armoede onder cacaoboeren is een drijvende kracht achter zaken als ontbossing en kinderarbeid.”

– Cacaobarometer 2022

Ondanks initiatieven nog geen leefbaar loon

De misstanden in de cacaosector zijn al lang geen verrassing meer. Daarom zijn er inmiddels meerdere chocoladeproducenten die aangeven cacaoboeren te willen steunen om een leefbaar inkomen te verdienen. Zo ondersteunen de chocoladeproducenten Nestlé, Mondelez, Ferrero en Mars, bekend van respectievelijk Kitkat, Milka, Nutella en Mars, al jaren de boeren met duurzaamheidsprogramma’s. “Dat is mooi” zegt Heske Verburg van Solidaridad dat lid is van Voice Network, “maar het levert de boeren te weinig op om daadwerkelijk te kunnen verduurzamen.”

“Gelukkig erkennen steeds meer bedrijven dat een leefbaar inkomen noodzakelijk is om de verduurzaming van de sector effectief aan te pakken. Maar ondanks die nieuwe inzichten, is er vandaag de dag nog geen enkel groot chocolade- of cacaobedrijf dat hogere prijzen betaalt aan de boer,” aldus Verburg.

“Er is vandaag de dag nog geen enkel groot chocolade- of cacaobedrijf dat hogere prijzen betaalt aan de boer.”

– Heske Verburg, directeur van Solidaridad Europa

Een initiatief dat volgens het rapport wel voor hogere prijzen zorgt, is Tony’s Open Chain die onder andere is gebaseerd op zogenaamde Living Income Reference Prices en is ontwikkeld door Fairtrade en Tony’s Chocolonely. Deze methode, die ook wordt toegepast door onder andere Delicata van Albert Heijn en Ben & Jerry’s, zorgt voor een extra premie bovenop de marktprijs. 

Drieledige aanpak vereist

Uiteindelijk komt de Barometer tot de conclusie dat er op drie niveaus tegelijkertijd actie nodig is om een leefbaar inkomen voor cacaoboeren te bewerkstelligen: goed beleid door overheden, goede inkoopmethoden van bedrijven en goede landbouwmethoden door boeren. “Maar we zien dat in de afgelopen twee decennia voornamelijk naar de boeren is gekeken en minder naar wat de overheid of de markt kan doen”, legt Fountain uit.

De Barometer benadrukt dan ook dat het nu echt aan bedrijven en regeringen is om in actie te komen. Een welkome eerste stap is de recente inspanning van de EU om ‘due diligence’-richtlijnen vast te stellen om kinderarbeid en ontbossing terug te dringen in onder andere de cacaosector. “Maar die regelgeving zal alleen werken als hij gesteund wordt door het bedrijfsleven”, concludeert Fountain.

Over de Cacao Barometer Voor de samenvatting of de volledige Cacao Barometer inclusief de aanbevelingen voor overheden, bedrijven en boeren, klik hier.