Er wordt steeds meer soja geproduceerd in de wereld. Vooral om de almaar groeiende veestapel te voederen. Soja is een belangrijk ingrediënt van het mengvoer dat koeien en varkens krijgen. De Nederlandse veehouderij gebruikt jaarlijks in het veevoer 2 miljoen ton sojameel die voor meer dan 80% uit Brazilië en Argentinië komt. Soja is de snelst uitbreidende landbouwgrondstof en de uitbreiding van sojavelden gaat vaak ten koste van natuur en van land van lokale gemeenschappen. Terwijl de sojaproductie ook omhoog kan zonder negatieve gevolgen voor mens en milieu.

Internationale afspraken voor verantwoorde productie soja

In 2010 hebben boeren, maatschappelijke organisaties en bedrijven aan de ronde tafel voor verantwoorde soja (RTRS) een standaard vastgesteld voor verantwoorde productie. Ook de Nederlandse veehouderij wilde in 2015 100% verantwoorde soja gebruiken. Convenant NGO’s en veehouderij Op 15 december 2011 ondertekenden Solidaridad met WNF, Natuur & Milieu en een groot aantal partijen in de Nederlandse sojaketen (veevoersector, veehouderij, verwerkers van dierlijke producten en supermarkten) de ‘Intentieverklaring voor ketentransitie naar verantwoorde soja’ Afspraak was om gezamenlijk een transitie te realiseren naar gebruik van 100% verantwoorde soja (RTRS of gelijkwaardig). Dit kwam neer op 1,8 miljoen ton verantwoorde soja in 2015 in heel Nederland. Bedrijven beloofden in de tussenliggende periode oplopende hoeveelheden verantwoorde soja op te kopen en de helft van de benodigde investering van naar schatting €7 miljoen op te brengen.

De praktijk valt fors tegen

Helaas lukt het nog niet om deze afspraken ook na te komen: In 2012 kochten de Nederlandse bedrijven 280.000 ton verantwoorde soja: 44% minder dan afgesproken. In 2013 zal de sector naar verwachting nog verder achterblijven bij het commitment. In plaats van een tandje erbij om alsnog het doel van 100% verantwoorde soja te realiseren lijken de bedrijven hun eigen doelstellingen definitief over boord te gooien. Besproken wordt nu door de bedrijven in de veehouderijketen om in 2014 wederom minder verantwoorde soja in te kopen en lijkt het doel om in 2015 100% verantwoorde soja in te kopen onhaalbaar. De zuivelsector houdt wel vast aan de doelstelling, maar vooral supermarkten en de varkens- en pluimveesector laten het afweten. Dit terwijl toch onmogelijk gezegd kan worden dat de kosten heel hoog zijn: per kg varkensvlees is de meerprijs van verantwoorde soja ongeveer 0,1 cent!