RIETSUIKERKAPPERS VERVANGEN DOOR OOGSTMACHINES
In 2007 hebben de staat São Paulo en de energiesector een Groen Protocol ondertekend om een einde te maken aan al het handmatig verbranden van suikerriet om luchtvervuiling en de uitstoot van broeikasgassen tegen te gaan. Hiervoor werd besloten met machines te gaan werken, waardoor het afbranden van de velden niet meer nodig is. Maar door de komst van de oogstmachines gingen duizenden banen verloren.
De overheid moest een oplossing vinden voor de grote aantallen suikerrietkappers die naar huis werden gestuurd als gevolg van de introductie van de oogstmachines. De rol die de overheid, het bedrijfsleven en de vakbonden speelden was cruciaal voor de succesvolle transformatie van de sector.
Foto:Sinval Rodrigues, 30 jaar
In 2010 volgde ik de monteursopleiding. Omdat ik al ervaring had met vrachtwagens kreeg ik een baan als machinist op oogstmachines. Ik heb er veel geleerd en de cursus helpt mensen echt te beseffen dat ze zich kunnen ontwikkelen. Zonder die mogelijkheid had ik deze kans nooit kunnen grijpen.
OMSCHOLINGSPROGRAMMA DOOR INDUSTRIE EN VAKBONDEN
Om een verantwoorde overgang naar mechanisatie door te voeren en de sociale gevolgen daarvan te minimaliseren, zijn de suikerrietindustrie (UNICA) en de vakbond (FERAESP) in 2009 RenovAção een omscholingsprogramma gestart bedoeld om rietsuikerkappers die overbodig waren geworden te begeleiden naar een nieuw vak, hetzij in suiker- en ethanolfabrieken of in andere sectoren van het Braziliaanse bedrijfsleven. Dit programma wordt nu ook ondersteund door de overheid.
GEVOEL VAN EIGENWAARDE EN HET INKOMEN VERBETEREN
Solidaridad sloot zich in 2010 bij het her-trainingsprogramma aan om de kwetsbaarste groepen onder de landarbeiders te helpen – zeer laag geschoolden en vrouwen – en ze beter te leren lezen en schrijven, zodat ze konden meedoen aan de scholing die door de suikerfabrieken aangeboden werd. Het programma kent minder dan 2% uitval en heeft al 4550 suikerrietarbeiders omgeschoold. Hun inkomen steeg met 28% tot 62%.
Het is zo veelbelovend, omdat het hun gevoel van eigenwaarde ook verbetert. Veel zeggen dat ze willen blijven doorleren." Fatima Cardoso, projectmanager Solidaridad
SUCCESVOL VOORBEELD VAN HOE HET OOK ANDERS KAN
Door de brede opzet en reikwijdte was het project niet alleen een voorbeeld voor andere fabrieken in de staat, waar nog eens 16.000 arbeiders omgeschoold zijn, maar heeft het ook gediend als een blauwdruk voor de regering van São Paulo, die nu ook een omscholingsprogramma is gestart.
Via het Farmer Support Programme ondersteunt Solidaridad het overheidsinitiatief om voor 2015 nog eens 9000 voormalige rietsuikerkappers om te scholen door:
- De participatie van vrouwen in de cursussen te verhogen met 15% en analfabeten of semi-analfabeten verder te trainen;
- Vertegenwoordigers uit de industrie erbij te betrekken om de effectiviteit van de cursussen te verhogen door beter inzicht in de kansen op de arbeidsmarkt;
- Het bereik in Brazilië te vergroten en het programma te promoten in andere landen met mechanische oogstprocessen zoals Colombia, Mexico en Bolivia.