Al decennialang zijn bedrijven en overheden bezig om productieketens te verduurzamen. Helaas is hiermee onvoldoende vooruitgang geboekt: ontbossing en andere niet duurzame praktijken zijn verre van uitgebannen, en boeren, arbeiders en mijnwerkers aan het begin van internationale productieketens verdienen nog steeds te weinig. Solidaridad vindt dat het anders moet; het is hoog tijd voor wetgeving.

In een nieuwe publicatie pleit Solidaridad voor een aanpak op Europees niveau. Dit vereist o.a. samenwerking tussen overheden, ondersteuning aan boeren in het Zuiden, en due diligence wetgeving voor bedrijven. Dat laatste houdt in dat bedrijven verplicht worden hun productieketens in kaart te brengen. Op basis daarvan moeten ze risico’s op misstanden zoals uitbuiting, kinderarbeid en milieuschade inventariseren en prioriteren. Tot slot worden ze verplicht om deze misstanden ook daadwerkelijk aan te pakken. Deze wetgeving is wat Solidaridad betreft een aanvulling op (en dus geen vervanging van) vrijwillige duurzaamheidsinitiatieven van bedrijven.

Sojaboeren in Mozambique. © Solidaridad / Michel Boulogne

Boukje Theeuwes, Hoofd Beleidsbeïnvloeding bij Solidaridad Europa:

“Het is tijd om vrijwillige acties van bedrijven aan te vullen met bindende beleidsmaatregelen. Dat moet een doordachte mix worden van maatregelen die de ongelijke verdeling van macht en en waarde in internationale handelsketens aanpakt. Alleen op die manier kunnen boeren, arbeiders en mijnwerkers aan het begin van de productieketens een eerlijke boterham verdienen en alleen zo kunnen we onze aarde sparen.” 

Geen actie is geen optie

Die doordachte mix van maatregelen is heel belangrijk want nieuwe maatregelen kunnen zomaar onbedoelde effecten hebben, zoals een verbod op invoer van bepaalde producten naar de EU. Daardoor kunnen groepen in kwetsbare posities, zoals boeren, arbeiders en mijnwerkers juist nóg meer inkomen verliezen. Met deze publicatie waarschuwen we dan ook dat onbedoelde effecten vermeden moeten worden. Tegelijkertijd benadrukken we dat de status quo ten einde moet komen. Geen actie is geen optie en de discussie moet breder gevoerd worden. Het moet niet gaan over de vraag óf er regelgeving moet komen, maar over hóe die eruit moet zien. 

Een doordachte mix van maatregelen

Wat we dus graag zien is voortgang in de discussie over hoe een Europees regelgevingskader een doordachte mix van beleidsmaatregelen zou kunnen bevorderen. Maatregelen die ons helpen om aan een duurzame toekomst te werken. In de publicatie pleiten we voor de introductie van bindende beleidsmaatregelen op Europees niveau, die:

  • bestaande samenwerkingsverbanden tussen overheden versterken;
  • ervoor zorgen dat internationale standaarden en richtlijnen op elkaar afgestemd worden;
  • boeren, arbeiders en mijnwerkers aan het begin van de productieketen proactief ondersteunen bij de transitie naar duurzame productie.

“Dit is de enige manier,” stelt Boukje Theeuwes, “om ervoor te zorgen dat de producten die wij in de EU consumeren gemaakt worden met respect voor mens, milieu en toekomstige generaties.